Kırıkkale Üniversitesi Ev Sahipliğinde Yörük Yaşamı Kültürü Çalıştayı ve Sempozyumu Başarıyla Tamamlandı

Orta Asya’dan günümüze kadar devam eden yaklaşık bin yıllık konargöçerlik geleneğinin son temsilcileri sarıkeçili yörükleridir. Günümüzde yaylacılık geleneğini devam ettiren birçok yörük grupları vardır. Sarıkeçili yörüklerinin diğer yörük gruplarından ayrılan en önemli özelliği ise yılın neredeyse tamamını kıl çadırlarda geçirmeleri ve sabit bir adreslerinin olmamasıdır.

Sarıkeçili yörükleri, son yıllardaki altyapı çalışmaları ile yeni yol ve otobanların yapılması, göç güzergahlarına denk gelen köprülerin yapılması, orman alanlarındaki geçiş yollarının daraltılması vb. gibi zorluklarla mücadele etmektedirler. Tarım arazilerinin genişletilmesi sebebiyle Osmanlıdan bu yana göçebelerin yerleşik düzene geçmesi ile ilgili birtakım politikalar izlenerek yörüklerin yaşam alanları kısıtlanmaktadır. Tüm bu sebeplerden dolayı yaklaşık beş yıldır takip edilen yörük grupları zorluklarla artık mücadele edemeyeceklerini ve yerleşik yaşama geçmek istediklerini belirtmişlerdir. 2009 yılında yapılan bir çalışma 2017-2018 yılları içinde yaklaşık 80 hanenin Karaman’a yerleşmesi planlanmıştır. Günümüzde yörük yaşamı ve kültürü azalmış olmakla birlikte bu süreçlerden sonra tamamen yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Bin yıllık Orta Asya göçebe geleneğinin yok olmaması bu kültürün canlanması amacıyla Yörük Yaşamı Külütürü ve Uluslararası Geleneksel Türk Sanatları Sempozyumu yapılarak çözüm önerilerinin üretilmesi hedeflenmiştir. Bu bağlamda Türkiye’de bir ilk olarak 27-29 Ekim tarihleri arasında Mersin Silifke’de, Gülnar ve Aydıncık sarıkeçili yaylalarında yörük çalıştayı yapılmıştır.

Etkinlik Onursal Başkanı Kırıkkale Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ekrem Yıldız, Etkinlik Başkanı ise Kırıkkale Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekan V. Prof. Dr. Hakan Kocamış olup, Çalıştay Yürütme Kurulunu aynı zamanda Dönem Başkanı olan güzel sanatlar alanında Doç. Dr. İsa ELİRİ, kırsal kalkınma alanında Prof. Dr. Orhan ÖZÇATALBAŞ ve geleneksel sanatlar alanında Yrd. Doç. Mehmet Ali EROĞLU oluşturmuştur. Etkinliğe Türkiye’nin farklı bölgelerinden 50 civarında akademisyen ve 40 civarında sanatçının katılımıyla yörük çadırlarında bir çalıştay gerçekleştirilmiştir. Çalıştayımızı diğer çalıştaylardan ayıran en önemli özellik, toplantı salonlarında ya da masa başında çözüm üretmekten ziyade bizzat yörüklerin yaşam alanları olan kıl çadırlarda yörüklerin ağzından yörük yaşamı kültürü dinlenmiş ve el sanatları değerlendirilmiştir. Yine çalıştay kapsamında okul öncesi eğitimden yoksun ve normal eğitim sürelerini bile tamamlayamayan yörük çocuklarına ve gençlerine eğitim çadırları ve oyun çadırları kurularak konula alakalı farkındalık sağlanmaya çalışılmıştır. Etkinliğimizin 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’na denk gelmesi itibariyle yaklaşık 150-200 kişinin katıldığı bir grup ile Toros Dağları’nda (sarıkeçili yaylalarında) 3 km’lik Cumhuriyet yürüyüşü yapılmıştır. Etkinliğin çalıştay bölümünün yerel ev sahipliğini Silifke Belediyesi ve Gülnar Belediyesi üstlenmiştir.

Çalıştay tamamlandıktan sonra 9-11 Kasım tarihleri arasında Antalya/Side’de Yörük Kültürü ve Uluslararası Geleneksel Türk Sanatları Sempozyumu yapılmıştır. Bu yıl birincisi ile başladığımız bu sempozyum, her yıl farklı bir üniversitenin dönem başkanlığı ile geleneksel hale getirilecektir. Sempozyumun bu yıl ki dönem başkanlığını Kırıkkale Üniversitesi yapmıştır. Sempozyum etkinlikleri kapsamında Silifke’deki yörük grupları ve Antalya’daki yörük dernek başkanlarının katılımları ile birlikte; 60 akademisyenin bildiri sunumu, 25 sanatçının katılımı ile workshop ve 100 eserden oluşan karma sergi faaliyeti düzenlenmiştir. Sempozyum 10 Kasım ATATÜRK’ün ebediyete intikalinin yıl dönümü olması sebebiyle bir dizi anma töreniyle başlatılmış; Açılış paneli yörük kültürü ve yaşamı ile ilgili çalışmaları olan; Marmara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Şerife ATLIHAN, Gazi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Necati DEMİR, Prof. Dr. Feriha AKPINARLI, Prof. Dr. Aysen SOYSALDI, Dokuz Eylül Üniversitesinden Prof. Dr. Nesrin ÖNLÜ, Sakarya Üniversitesinden Prof. Dr. Didem ATİŞ, Balıkesir Üniversitesinden Prof. Dr. Necdet HACIOĞLU, Prof. Dr. Abdullah SOYKAN ve Prof. Dr. İbrahim ATALAY, Süleyman Demirel Üniversitesinden Yrd. Doç. Mustafa GENÇ ve Kırıkkale Üniversitesinden Doç. Dr. İsa ELİRİ’nin katılımlarıyla gerçekleşmiştir. İki gün boyunca dört salonda sunumu yapılan bildirilerden sonra yörük dernek başkanlarının ve yörük gruplarının katılımıyla da sempozyum değerlendirme paneli düzenlenerek sempozyum sona ermiştir.

Sempozyum vesilesiyle yörük kültürü ve yaşantısının kaybolmasını engellemek ve bin yıldır devam eden göçerlik geleneğinin gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlamak noktasında farkındalık oluşturmak amaçlanmış,  nitelikli ve bilimsel mahiyette uluslararası bildirilerle desteklenmiştir. Sempozyum bildiri kitapçığının Kırıkkale Üniversitemiz tarafından basımı yapılarak ulusal ve uluslararası alana katkı sağlaması maksadıyla ilgili tüm birimlere dağıtımı yapılacaktır.